Normal Adet Döngüsü: Aralık-Süre-Miktar Nasıl Olmalıdır?
- Normal Adet Döngüsü: Aralık-Süre-Miktar Nasıl Olmalıdır?
- Normal Adet Döngüsü Aralıkları Ne Olmalıdır?
- Adet Kanama Miktarı Ne Kadar Olmadır?
- Lekelenme Nedir?
- Kanama Ne Demektir?
- Ara Kanama Nedir?
Normal Adet Döngüsü Aralıkları Ne Olmalıdır?
Toplumda bilinenin aksine adet döngüsü, kanamanın başladığı ilk günden bir sonraki adet kanamasının başladığı ilk gün arası dönemi kapsamaktadır. İlk adet görmeye başladıktan (menarş) sonraki ilk 2-3 yıl, hormonal dengeler oturana kadar düzensiz kanamaların olabileceği dönem olmaktadır. Bu yaş çağında adet döngüsü 21-45 gün arası normal kabul edilmektedir. Bu dönemden sonra ise menopoza girene kadar döngü 24-38 gün arası normal kabul edilmektedir. Menopoz ise 1 yıl hiç adet görülmediği dönem sonrası olarak tanımlanmaktadır. Menopoz sonrası dönemde ise adet görülmesi her zaman patolojik kabul edilmektedir.
Düzensiz Kanama, Tanım Olarak Neyi İçerir?
Düzensiz kanamanın tanımı hastanın yaşına bağlıdır:
•18 ila 25 yaş: döngü uzunluğu farkı >9 gün
•26 ila 41 yaş: döngü uzunluğu farkı >7 gün
•42 ila 45 yaş: döngü uzunluğu farkı >9 gün
<18 veya >45 yaşındaki hastalar için >9 gün tanımı da uygulanır, ancak bu gruplarda normali tanımlayan kanıtlar daha az nettir.
Uzamış Adet Kanaması Ne Demektir?
Sürekli olarak >8 gün süren adet kanaması olarak tanımlanır; bu her zaman olmasa da sıklıkla ağır adet kanamasıyla (HMB) ilişkilidir.
Adet kanaması süresi için normalin alt sınırı konusunda fikir birliği yoktur.
Adet Kanama Miktarı Ne Kadar Olmadır?
Klasik olarak ölçülebilir yöntemler olduğunda bir adet döngüsünde 5-80 ml kan kaybı normal karşılanmaktadır. Ancak bu yöntemler pratik olmayıp hasta öyküsüne göre ve çeşitli kanama tablolarına göre puan hesabı yapılarak anlaşılmaya çalışılmaktadır.
- 2 saatte bir pedini değiştirmek durumunda kalıyorsa
- Kanamaya bağlı baş dönmesi, gözde kararma, çarpıntı gibi şikayetler yaratıyorsa
- Gece uykudan uyandıracak kadar kanaması oluyorsa
- Pedi taşıyorsa, kıyafetine, yatak ve çarşafa geçecek kadar oluyorsa bu durumlarda aşırı kanamadan bahsedilebilir. Ancak tahmin gücü bu şekilde düşüktür.
Puan hesabı yapılarak kanama miktarı hesaplanır ise %80-90’a varan oranlarda doğru tahmin edilerek daha nitelikli tanım yapılmış olunur.
Ped, Tampon, Külot hesabı için kullanılan kanama tablosu şu şekildedir;
Bir adet döngüsündeki kanama günleri boyunca hesaplanan puan >100 ise aşırı adet kanaması (ağır menstrüel kanama) olarak tanımlanmaktadır.
Lekelenme Nedir?
Hijyenik koruma gerektirecek kadar büyük olmayan herhangi bir kanlı vajinal akıntı olarak tanımlanır
Kanama Ne Demektir?
Ped veya tampon gibi korumaların kullanılmasını gerektiren herhangi bir kanlı vajinal akıntı olarak tanımlanmaktadır.
Ara Kanama Nedir?
İyi tanımlanmış döngüsel adet dönemleri arasında meydana gelen anormal kanama olarak ifade edilir.
Ara kanamayı düzensiz ve/veya çok sık görülen adetlerden ayırt etmek de zor olabilir; bu nedenle bu terimi diğer anormallikleri olan hastalara uygulamadan önce dikkatli olunmalıdır.
Adetler arası kanama döngüsel veya döngüsel olmayan olabilir.
- Adet ortası dönemde, yumurtlama dönemine denk gelen, döngüsel olarak tahmin edilebilen ara kanama: Üreme çağındaki tüm kadınların yaklaşık yüzde 9'unda, adet ortası dönemde endometriumdan yani rahim duvarından kaynaklanan az miktarda kanama meydana gelir. Bunun, yumurtlamadan hemen sonra ortaya çıkan dolaşımdaki östrojen seviyelerindeki döngü ortasındaki düşüşle ilişkili olduğu düşünülmektedir
- Döngüsel olmayan adetler arası kanama: Döngüsel veya öngörülebilir olmayan adetler arası kanama tipik olarak kronik servisit/endometrit (rahim ağzı ve rahim duvarı iltihapları) veya rahim ağzı veya endometriuum polipleri (rahim ağzı veya rahim duvarından kaynaklı et benleri) veya intrakaviter(rahim duvarı içerisinde yer alan) rahim miyomları gibi malign yani kötü huylu olmayan lezyonlarla ilişkilidir; cinsel ilişki sonrası kanama sık görülen bir semptomdur. Daha az yaygın olarak, bu tür kanamalar rahim ağzı veya endometrium (rahim duvarı) kanseri gibi patolojik bir sürecin göstergesi olabilir.
Op. Dr. Erkan Aslan
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
