Anormal Rahim Kanamasının Nedenleri

Kadın sağlığı, toplumun ve bireylerin genel refahını etkileyen kritik bir konudur. Kadınlar yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilecek birçok sorunla karşılaşabilirler. Anormal Rahim Kanaması konulu yazımın ikinci bölümünde, özellikle anormal rahim kanaması olarak bilinen bu durumun nedenlerini ele alacağız. Anormal rahim kanaması, birçok kadının yaşadığı bir sorundur ve nedenleri, belirtileri ve tedavi seçenekleri hakkında bilgi sahibi olmak önemlidir.

Anormal Rahim Kanamasının Nedenleri Nelerdir?

• Endometrial Polipler: Rahim duvarından kaynaklı olan duvardaki bazı bölgelerin çıkıntı yapacak kadar aşırı büyüdüğü, halk arasında et beni diye tarif edilen anormal rahim kanamasının yaygın bir nedenidir; Endometrial poliplerin çoğu iyi huyludur ve endometrial poliplerin sıklığı yaşla birlikte artar. Ara kanama en sık görülen semptomdur ve ıkınma veya ağır kaldırma sonrasında da kanama meydana gelebilir. Daha az görülen semptomlar arasında ağır veya uzun süreli kanama, cinsel ilişki sonrası kanama, menopoz sonrası kanama, rahim ağzından sarkma ve hormon tedavisi sırasında planlanmamış (ani) kanama yer alır. Kadın doğum uzmanı tarafından yapılan ultrasonografi ve gerekli durumlarda rahim içerisine bakılan kamera yöntemi ile (histeroskopi) tanı konulur.
• Adenomyozis (Rahimde Büyüme):  Rahim kas tabakası içinde rahim duvarı dokusunun mevcut olması durumuna adenomiyozis yani rahimde büyüme diyoruz. Hastalar yaygın olarak uzun süren, ağır kanamalarla, ağrı kesiciye rağmen geçmeyen karın ağrıları ile başvurmaktadır. Hastaların %90’ında mutlaka bir semptom meydana gelmektedir. Ultrason veya manyetik rezonans görüntülemeye (MRI) dayanarak olası bir tanı konulabilir.
• Miyomlar: Miyomlar kadınlarda en sık görülen karın içi tümörlerdir. Üreme çağındaki kadınlarda ortaya çıkarlar ve çoğu semptom vermezler.  Semptomatik olduklarında ise tipik olarak anormal rahim kanaması ve/veya pelvik ağrı/basınç belirtileriyle ortaya çıkarlar. Rahim miyomlarının üreme üzerinde de etkileri olabilir. Genellikle iyi huyludurlar ve yaşla birlikte sıklığı artar. Ultrason veya manyetik rezonans görüntülemeye (MRI) dayanarak tanı konulabilir.
• Malignite ve Hiperplazi (Kanser Ve Düzensizlik): Rahim duvarındaki düzensizlikler ve rahim duvarı kanseri anormal rahim kanaması sebebi olabilmektedir. 35 yaş üzerinde, kronik diyabeti olan, obez, ailede rahim kanser öyküsü gibi risk faktörü olan hastalarda ve 40 yaş üzerinde, herhangi bir risk faktörü olmayan hastalarda anormal rahim kanaması araştırılırken rahim duvarından malignite ve hiperplazi tanısını atlamamak için mutlaka biyopsi alınması önerilmektedir. 
• Koagülopati (Kanama Bozuklukları): Kanama bozuklukları genellikle ağır adet kanamasına neden olabilir. Bu hastaları tanımlamaya yönelik yaklaşım, pıhtılaşma bozukluklarına ilişkin semptomları veya risk faktörlerini değerlendirmek için yapılandırılmış bir öykü ile başlar. İlk adet gördüğü yaştan beri devam eden ağır adet kanamaları olan, doğum sonu-diş çekimi-ameliyat gibi bir işlem sonrası kanama öyküsü olan, ayda bir ya da iki kez cildinde morarma, burun kanaması olan, sık diş eti kanaması olan, ailede benzer şikayet öyküsü olan hastalar mutlaka değerlendirilmelidir. 
• Ovulatuar Disfonksiyon (Yumurtlama Problemleri): Adet görememe ve seyrek adet görme şeklinde problemleri olan hastalar anormal rahim kanaması ile başvurabilmektedir. Hamile olmayan üreme çağındaki hastalarda anormal rahim kanamalarının yaygın bir nedenidir. Yumurtlama ile ilgili bozukluk yaratabilecek nedenleri sıralayacak olursak;

1. İlk adet görülen dönemlerdeki (menarş) hormonal dengenin oturmadığı zamanlar
2. Menopoza girmeden önceki premenopozal dönemdeki hormon miktarındaki azalmalar
3. Polikistik over (yumurta) sendromu (PCOS)
4. Prolaktin (süt hormon) yüksekliği 
5. Tiroit hormonu bozuklukları (hipertiroidi – hipotiroidi)
6. Stres 
7. Yeme bozuklukları (aşırı yemek yeme ve yemek yememe)
8. Hipofiz ve hipotalamus tümörleri
9. Hormon salgılayan yumurtalık ve böbrek üstü bezi tümörleri 
10. Cushing sendromlu hastalar 
11. Kronik karaciğer ve böbrek hastalıkları
12. Hormon içeren ilaç kullanımları 
13. Antidepresan ilaç kullanımı
14. Antipsikotik ilaç kullanımı
15. Steroid içeren ilaç kullanımı 
16. Kemoterapi ilaçları kullanımı 

Diğer Nedenler

• Endometrial Disfonksiyon: Normal yumurtlamayı düşündüren öngörülebilir ve döngüsel adetleri olan, ancak aşırı adet kanaması veya ara kanamaları olan hastalarda yapılan araştırmalar sonucu tanımlanabilir bir neden yok ise akla gelmesi gereken tanıdır. Öncelikle adet sırasında kaybedilen kan hacminin düzenlenmesinden sorumlu moleküler ve hücresel mekanizmalardaki bozukluklardan kaynaklanır. Endometrit (rahim duvarı iltihabı) veya pelvik inflamatuar hastalık (rahim-tüp-yumurtalık enfeksiyonları) gibi bozukluklar da bu kategoriye dâhildir. 
• İyatrojenik Nedenler: Dışarıdan alınan ilaçlar ve bazı müdahaleler de anormal adet kanaması sebebi olabilmektedir. Doğum kontrol yöntemi olarak kullanılan östrojen ve progesteron hormonu içeren ilaçlar, sadece progesteron hormonu içeren aylık, üç aylık enjeksiyonlar, cilt altı implantlar, rahim içerisine takılan bakırlı spiraller aşırı adet kanaması sebebi olabilmektedir. Menopoz semptomlarını azaltmak için kullanılan hormon tedavileri, kan sulandırıcı ilaçlar, steroid içeren ilaçlar, prolaktin hormon düzensizliği yapan ilaçlar da bu sebepler arasında sayılabilir.
• Başka Şekilde Sınıflandırılmamış: Bunlar arasında özellikle sezaryen skar defektleri dediğimiz eski sezaryen bölgesindeki cepleşmeler özellikle uzayan adet döngüleri, geçmeyen lekeler ve aşırı kanamalar ile karşımıza gelebilmektedir. Bazı rahim duvarını ilgilendiren damarlarda anormallikler de (arteriyovenöz malformasyonlar) anormal kanama sebebi olabilmektedir. Tüplerde yerleşen dış gebelikler, tüp kanserleri, tüp enfeksiyonları, bazı kanamalı yumurtalık kistleri ve yumurtalık kanserleri de bizlere anormal kanama ile gelebilmektedir.

Op. Dr. Erkan Aslan

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı