Yağ Yiyerek Yağ Yakma: Ketojenik Diyet
- Yağ Yiyerek Yağ Yakma: Ketojenik Diyet
- Ketojenik Diyet Nedir?
- Ketojenik Diyetle Neler Tüketilebilir?
- Ketojenik Diyetle Neler Tüketilemez?
- Ketojenik Diyetin Olumsuz Etkileri Nelerdir?
Ketojenik Diyet Nedir?
Ketojenik diyet, son yıllarda oldukça popüler hale gelen ve geleneksel beslenme alışkanlıklarından farklı olarak vücuttaki enerji ihtiyacını karbonhidrat yerine yağlardan karşılamayı amaçlayan bir beslenme düzenidir. İlk olarak 1920'li yıllarda epilepsi tedavisinde kullanılmak üzere günde 50 gramdan az karbonhidrat içeren bir diyet protokolü olarak ortaya çıkmıştır.
Ketojenik diyet, yüksek protein içeren bir diyet gibi algılansa da aslında öyle değildir. Karbonhidrat alımı kısıtlanırken protein alımı ise uygun seviyede tutulmaktadır. Günlük karbonhidrat alımı 50 gramın altında olduğu için vücut keton cisimlerini üretir ve bu cisimler enerji kaynağı olarak kullanılarak yağ yakımı teşvik edilir. Özellikle obez bireylerde bu diyet modeliyle etkileyici yağ kayıpları yaşanmaktadır.
Ancak, ketojenik diyetin kontrollü bir şekilde uygulanmaması durumunda ketosiz olarak bilinen bir dizi yan etki görülebilir. En yaygın görülen etkilerden biri ağız kokusudur. Ayrıca aşırı susama, fazla idrara çıkma ve dehidrasyon (sıvı kaybı), bulantı, kusma, ishal, karın ağrısı, baş ağrısı ve hatta bilinç bulanıklığı gibi yan etkiler de ortaya çıkabilir. Ayrıca yüksek protein ve yağ içeren bir diyet programının kalp, böbrek ve kemik sağlığı için riskleri bulunmaktadır. Bu nedenle ketojenik diyet, bir tedavi protokolü kapsamında kısa süreli hekim kontrolünde uygulanabilir; ancak uzun süreli ve sürekli bir beslenme düzeni olarak önerilmemektedir. Ketojenik diyetin makro besin öğeleri (karbonhidrat, yağ ve protein) bireyin kilosuna göre hesaplanır ve genellikle %75 yağ, %20 protein ve %5 karbonhidrat içeren bir beslenme programı oluşturulur.
Yapılan çalışmalar, ketojenik diyetin iştahın kontrolünde yardımcı olduğunu ve ketosiz yoluyla yağ yakımını desteklediğini göstermektedir. Bir tıp dergisinde yayınlanan bir çalışmaya göre, karbonhidrat ve protein açısından düşük, ancak yağ açısından yüksek olan ketojenik bir diyet, üçlü ilaç tedavisi ile birleştirildiğinde pankreas kanseri hücrelerini öldürmeye yardımcı olmaktadır.
Ketojenik Diyetle Neler Tüketilebilir?
Ketojenik diyetle temel olarak hayvansal kaynaklı gıdalar, doğal ve sağlıklı yağlar ve düşük karbonhidratlı sebzeler tüketilebilir. Kırmızı et, tavuk, balık ve deniz ürünleri, hindi, yumurta ve peynir gibi besinler belirli oranlarda tüketilebilir.
Yeşil yapraklı sebzeler, salatalık, brokoli, karnabahar, lahana, kabak, mantar gibi düşük karbonhidratlı sebzeler, tüm baharatlar ve şeker içermeyen soslar serbestçe tüketilebilir. Çilek, ahududu, böğürtlen, yaban mersini gibi kırmızı meyveler de diyetinize dahil edilebilir.
Ketojenik diyet, yağ ağırlıklı bir beslenme düzeni olduğu için zeytinyağı, tereyağı, sade yağ (ghee), avokado, yağlı tohumlar ve diğer doğal yağlar da beslenme planınızda yer alabilir.
Ketojenik Diyetle Neler Tüketilemez?
Ketojenik diyet, karbonhidrat içeren besinlerin tüketimini sınırlandırır. Buğday, arpa, çavdar, yulaf, mısır, pirinç gibi tahıl ürünleri, basit şeker içeren ürünler, meyve ve meyve suları, patates gibi kök sebzeler, nohut, kuru fasulye, mercimek gibi baklagillerin tüketimi de karbonhidrat içeriği nedeniyle sınırlandırılır.
Ketojenik Diyetin Olumsuz Etkileri Nelerdir?
Ketojenik diyet, karbonhidratların kısıtlanmasından dolayı bazı vitamin ve minerallerin eksikliklerine neden olabilir. B grubu vitaminleri, potasyum, kalsiyum, selenyum, çinko gibi vitamin ve minerallerin düzenli kontrolü bir sağlık uzmanı tarafından yapılmalı ve gerektiğinde takviyelerle desteklenmelidir.
Aynı şekilde, karbonhidrat yetersizliği nedeniyle lif açısından da eksik olabilir, bu da bağırsak florasını olumsuz etkileyebilir.
