Özel Gereksinimli Kardeşe Sahip Çocuklar
- Özel Gereksinimli Kardeşe Sahip Çocuklar
- Özel Gereksinimli Birey Ne Demektir?
- Özel Gereksinimli Kardeşe Sahip Çocuklar
- Bu Durumda Çocuklar Ne Tür Davranışlar Gösterebilir?
- Bunların Önüne Geçmek İçin Neler Yapılabilir!
Özel Gereksinimli Birey Ne Demektir?
"Özel gereksinimli birey", bazı fiziksel, zihinsel veya duygusal engelleri olan bir kişiyi ifade etmek için kullanılan bir terimdir. Bu engeller, bireyin günlük yaşam aktivitelerini etkileyebilir ve destek veya özel hizmetler gerektirebilir. Bu terim, özellikle eğitim, istihdam ve toplumsal katılım gibi alanlarda, bu bireylerin ihtiyaçlarını karşılamak için yapılan çalışmalarda kullanılır. Ayrıca, engelli veya özel gereksinimli bireyler, çeşitli yasal ve toplumsal haklara sahiptir.
Özel Gereksinimli Kardeşe Sahip Çocuklar
Özel gereksinimli çocuklara sahip ailelerde, normal gelişim gösteren kardeşlerin deneyimleyebileceği önemli noktalara değinmek istiyorum.
Kardeşler arasındaki çekişmeler, toplumda genellikle ‘kardeş kıskançlığı’ olarak adlandırılır ve neredeyse her ailede ortaya çıkar. Kıskançlık, 3 ila 8 yaş arasında yoğun bir duygu durumudur. Bilinçli ebeveynler bu konuya dikkat eder, ancak ne yazık ki bilinçsiz olarak nitelendirdiğimiz ailelerde, bu durum çocuklar için olumlu bir deneyim olmayabilir.
Birden fazla çocuğa sahip olan ebeveynler, çocuklar arasında maddi ve manevi dengeyi sağlamakta zorlanabilirler. Bu dengeyi özel gereksinimli çocuğa sahip ailelerde sağlamak, ebeveynler için oldukça zor bir durumdur. Çünkü ebeveynler, istemeden de olsa özel gereksinimli çocuğa odaklanır ve ilgilerini ona yoğunlaştırırlar. Bu durumda, ev içinde diğer kardeşlerin ihmal edildiği görülebilir. Bu her aile için geçerli olmayabilir, ancak birçok aile bu konuda yanılgıya düşebilir. Çocuklar üzerinde bu durumun etkisi sınırlı gibi görünse de, aslında çocuk psikolojisi üzerinde önemli bir etkiye sahiptir.
Aile içinde normal gelişim gösteren çocuklar üzerinde olumsuz davranışları olan ebeveynler, çocuklarda davranış ve duygu bozukluklarına neden olabilir. Bu duruma müdahale edilmediği takdirde, normal gelişim gösteren çocuk üzerinde ciddi etkiler bırakabilir.
Bu Durumda Çocuklar Ne Tür Davranışlar Gösterebilir?
- Çocuklar üzerinde çeşitli duygu ve davranış bozukluklarına neden olabilir.
- Normal gelişim gösteren çocuk aile içerisinde kendini değersiz görebilir.
- Özel gereksinimli kardeşine karşı kıskançlık ve kin duyguları besleyebilir.
- İlgiyi kendisine çekebilmek için özel gereksinimli kardeşinin davranışlarını taklit edebilir veya rol model alabilir.
- Hırçın davranışlar sergilemeye başlayabilir.
- Özel gereksinimli kardeşine şiddet uygulayabilir.
- Çocuğunuzda özgüven sorunu oluşabilir ve onun ilgi istediğinin işareti olarak altını ıslatma ve parmak emme benzeri alışkanlıklar geliştirebilir. Özellikle bu konuya çok önemle dikkat edilmelidir.
- Kazanılmış davranışlarda gerileme yaşanabilir. Biberonla beslenme isteği ve konuşmada gerileme gibi geriye dönme durumları en sık rastlanan durumlardır.
- Çocuğunuz kendini terk edilmiş, güvensiz ve desteksiz hissetmeye başlar.
- Sevgi, nefret, üzüntü, intikam gibi duygular arasında çatışma ortaya çıkabilir.
Bunların Önüne Geçmek İçin Neler Yapılabilir!
- Ebeveynler, bu duygunun evrensel ve doğal bir duygu olduğunu fark etmeli ve bunun bilincinde olmalıdır.
- Ev içinde, özel gereksinimli kardeşin bakımı için sorumluluklar paylaşılabilir.
- Özel gereksinimler hakkında detaylı bilgi verilmeli ve aile bireyleri bu konuda bilgilendirilmelidir.
- Verilen ilginin sebebi ve önemi hakkında sürekli olarak iletişim kurulmalı ve ikna edici açıklamalar yapılmalıdır.
- Ortak etkinliklere katılarak aile bireyleri arasında bağ oluşturacak aktiviteler düzenlenmelidir.
- Çocuğu bu duygusuyla suçlamak veya yargılamak yerine, onu anladığınızı hissettirmeniz önemlidir.
- Eğer aile, ikna konusunda kendini yetersiz hissediyorsa, uzman yardımı almak için başvurabilir.
Çocuklarımızın ihtiyaçlarını yalnızca fiziksel olarak karşılamak, bizim ilgili ebeveyn olduğumuzu göstermez. İlgili ebeveyn, fiziksel ihtiyaçları karşılamakla birlikte, çocukların psikolojik ve ruhsal sağlığını koruyabilen, ev içindeki diğer bireyler arasında iletişimi entegre edebilen bir rolü üstlenir.
