Fizik Tedavide Eswt Uygulamaları
- Fizik Tedavide Eswt Uygulamaları
- ESWT Nedir?
- Hangi Durumlarda Kullanıyoruz?
- Uygulama Şekli ve Seanslar
- ESWT’nin Fizyolojik Etkileri
- Diğer Tedavi Yöntemleriyle Kombinasyonu
- Kontrendikasyonlar ve Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar
- Sonuç Olarak
Klinik pratiğimizde her geçen gün daha fazla karşılaştığımız kas-iskelet sistemi hastalıkları, bireylerin yaşam kalitesini ciddi ölçüde düşürebilmektedir. Modern fizik tedavi yaklaşımları arasında, son yıllarda öne çıkan ve etkinliği bilimsel çalışmalarla da kanıtlanmış yöntemlerden biri olan ESWT (Extracorporeal Shock Wave Therapy) yani Vücut Dışından Uygulanan Şok Dalga Tedavisi, birçok hastalıkta başarılı sonuçlar elde etmemizi sağlamaktadır.
ESWT Nedir?
ESWT, odaklanmış ses dalgaları kullanılarak uygulanan, non-invaziv yani cerrahi olmayan bir tedavi yöntemidir. Bu tedavide amaç, yüksek enerjili akustik dalgalar sayesinde hedef dokuda mikroskobik düzeyde bir iyileşme süreci başlatmak, kan dolaşımını artırmak ve doku rejenerasyonunu teşvik etmektir. Bu yöntemle vücutta kronik hale gelen ve klasik tedavi yöntemlerine yanıt vermeyen doku hasarlarını uyararak doğal iyileşme süreci yeniden aktive edilir.
Hangi Durumlarda Kullanıyoruz?
Klinik uygulamalarımızda ESWT yöntemini özellikle aşağıdaki durumlarda başarıyla kullanmaktayız:
- Topuk dikeni (plantar fasiit)
- Tendinitler (özellikle omuz, aşil ve patellar tendon)
- Tenisçi dirseği (lateral epikondilit)
- Golfçü dirseği (medial epikondilit)
- Kalsifik tendinitler
- Kas spazmları ve miyofasiyal tetik nokta ağrıları
- Trokanterik bursit
- İyileşmeyen stres kırıkları ve geç kaynamalar
Bu tabloların çoğunda ESWT’yi diğer fizik tedavi modaliteleriyle birlikte, kombine bir yaklaşımla uyguladığımızda daha etkili sonuçlar alıyoruz.
Uygulama Şekli ve Seanslar
ESWT uygulaması genellikle haftada 1 kez olmak üzere 3 ila 6 seans arasında planlanmaktadır. Her seans ortalama 10-15 dakika sürmektedir. Tedavi sırasında hastamız cihazın uygulandığı bölgede hafif bir rahatsızlık hissedebilir, ancak bu genellikle tolere edilebilir düzeydedir. Uygulama sonrası ise çoğunlukla kısa süreli hafif bir ağrı ya da kızarıklık görülebilir.
Kullandığımız cihazlar yüksek teknolojiye sahip olup, hem fokuslu hem de radial (yaygın) şok dalga modlarında çalışabilmektedir. Hangi modun kullanılacağı ise hastalığın yerine, derinliğine ve süresine göre tarafımızdan titizlikle belirlenmektedir.
ESWT’nin Fizyolojik Etkileri
Bu yöntemi tercih etmemizin temel nedenlerinden biri, birçok fizyolojik süreci aynı anda desteklemesidir:
- Anjiyogenez: Yeni kılcal damar oluşumunu destekleyerek kanlanmayı artırır.
- Ağrı Modülasyonu: Sinir uçlarında duyarlılığı azaltarak kronik ağrının çözümüne katkı sağlar.
- Doku Yenilenmesi: Hücresel düzeyde rejenerasyonu tetikler.
- Kireç çözülmesi: Özellikle omuz kireçlenmelerinde kalsifiye dokuların parçalanmasına yardımcı olur.
Diğer Tedavi Yöntemleriyle Kombinasyonu
ESWT’yi, özellikle egzersiz tedavileri, manuel terapi, kuru iğneleme, BTL manyetik alan terapisi, hil terapi lazer ve ultrasonik derin ısıtıcılarla birlikte kombine ettiğimizde tedavinin etkinliği belirgin şekilde artmaktadır. Tedaviye multidisipliner yaklaşım, hastalarımızın hem daha hızlı hem de daha kalıcı sonuçlar elde etmesini sağlamaktadır.
Kontrendikasyonlar ve Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar
Her ne kadar ESWT oldukça güvenli bir yöntem olsa da, bazı durumlarda uygulanmasını sakıncalı buluyoruz. Özellikle;
- Kanama bozukluğu olanlar,
- Antikoagülan (kan sulandırıcı) ilaç kullananlar,
- Aktif enfeksiyon bölgeleri,
- Kemik tümörleri,
- Gebelik,
- Epifiz hattı henüz kapanmamış çocuklar
bu yöntem için uygun değildir. Hastalarımızı tedavi öncesinde detaylı olarak değerlendiriyor, gerekli durumlarda ilgili branş hekimleriyle iş birliği içerisinde hareket ediyoruz.
Sonuç Olarak
ESWT, fizik tedavi alanında çığır açan, bilimsel verilerle desteklenen ve birçok kronik kas-iskelet sistemi hastalığında yüz güldürücü sonuçlar sunan bir tedavi seçeneğidir. Biz fizik tedavi uzmanları olarak, her hastamıza bireysel ihtiyaçları doğrultusunda en uygun tedavi planını oluşturmayı hedefliyor; ESWT’yi de bu planın önemli bir parçası olarak değerlendiriyoruz.
Uygun hastalarda doğru tanı ve teknikle uygulandığında, ESWT hem ağrıyı azaltmakta hem de fonksiyonel kapasiteyi artırmakta oldukça başarılıdır. Hastalarımızın yaşam kalitesini yükseltme yolunda bize güçlü bir yardımcı olarak katkı sağlamaktadır.
Dr. Öğr. Üyesi Elif Berber
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı
